Zmiany w prawie spadkowym w 2023 r.
Niebawem nastąpią bardzo istotne zmiany w ustawie Kodeks cywilny, w części dotyczącej prawa spadkowego. Rząd przyjął projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw.
Projekt ma na celu wprowadzenie zmian dotyczących zabezpieczenia praw spadkobierców małoletnich i ubezwłasnowolnionych całkowicie. Celem ustawodawcy, co wynika z projektu ustawy, było również uproszczenie postępowania spadkowego. Na skutek nowelizacji za „niegodne dziedziczenia” będą mogły zostać uznane osoby „uporczywie uchylające się” od wykonywania obowiązku alimentacyjnego wobec spadkodawcy oraz od obowiązku pieczy nad spadkodawcą.
Krąg spadkobierców na podstawie planowanej nowelizacji ustawy Kodeks cywilny zostanie zawężony. Będą wchodzić w jego skład – w ramach tzw. trzeciej grupy spadkowej: dziadkowie i rodzeństwo spadkodawcy oraz ich zstępni. Dalsi krewni będą wyłączeni od dziedziczenia.
Nowelizacja przewiduje również zmiany dotyczące terminu do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Ma to na celu ochronę małoletnich spadkobierców. Jeżeli złożenie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku wymagać będzie zezwolenia sądu opiekuńczego, bieg 6 miesięcznego terminu na złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku ma ulec zawieszeniu na czas trwania postępowania.
Zgodnie z nowelizacją zmieni się właściwość sądów, które przyjmować będą oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku w imieniu małoletnich, z sądu opiekuńczego - wydział rodzinny sądu rejonowego na sąd spadku – sąd rejonowy wydział cywilny.
Jeśli chodzi o zachowek, to zmiany mają polegać na tym, że sąd orzekający w sprawie będzie mógł rozłożyć zasądzony zachowek na raty a nawet obniżyć jego wysokość w uzasadnionej sytuacji.
Planowane zmiany mają wejść w życie co do zasady w terminie 3 miesięcy od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, poza pewnymi wyjątkami, gdzie ustawodawca przewidział dłuższy termin na wejście w życie zmian – 12 miesięcy.
Katarzyna Wojcieszuk-Kwiatkowska
Źródła informacji: projekt nowelizacji przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości; Dziennik Gazeta Prawna artykuł Marcina Jabłońskiego nr 8614630.